Nó là luồng sinh lực bị ngưng trệ, luồng năng lượng không còn luân lưu tự do nữa. Bởi vì Bản thể hiện tiền, ý thức, và sự sống là đồng nghĩa, cho nên chúng ta có thể nói rằng hiện trú có nghĩa là ý thức đã hiểu rõ bản thân nó, hay sự sống đạt đến trạng thái tự ý thức (seft-consciousness). Trên đây chỉ là một vài mưu chước quen thường của tâm trí nhằm chối bỏ khoảnh khắc hiện tại, và sự chối bỏ này vốn là một bộ phận thuộc trạng thái ý thức mê muội bình thường.
Làm như vậy, bạn triệu hồi ý thức ra khỏi tâm trí. Chính sự ngộ nhận về cái thực tại tinh túy vốn vượt ra ngoài vòng sinh tử của bạn, và tình trạng đánh mất sự kết nối với Bản thể hiện tiền do các hạn chế của tâm trí đã khiến cho thân xác được xem là chứng cứ cho niềm tin hão huyền của tâm trí bạn vốn ẩn giấu vẻ tráng lệ của cái thực tại tinh túy và bất diệt của bạn. Do ý thức hiện hữu mạnh mẽ hơn trong cơ thể, nên cấu trúc phân tử của nó thực sự trở nên bớt nặng nề hơn, bốt trì độn hơn.
Cả hai chẳng khác biệt nhau cho lắm. Trước khi vũ trụ xuất hiện, trước khi có vụ nổ lớn “big bang”, nếu bạn thích gọi như thế, không hề có một không gian trống rỗng bao la chờ sẵn để được lấp đầy. Tuy nhiên, có lẽ bạn cũng để ý thấy ẩn bên dưới sự mãnh liệt ấy là sự cần thiết và tính chất bám víu.
Chẳng phải đây là sự kiện làm cho chúng ta toàn vẹn trở lại sao? Cho đến khi sự kiện ấy xảy ra, đời sống của một cá nhân làm sao có thể thỏa nguyện được? Nhiệm vụ chủ yếu của bạn không phải là tìm cầu sự cứu rỗi thông qua sự sáng tạo một thế giới tốt đẹp hơn, mà là thức tỉnh bước ra khỏi sự đồng hóa với hình tướng. Nhờ tập trung chú ý lâu dài vào cái quầng đau khổ và do đó chấp nhận nó, sự chuyển hóa sẽ diễn ra.
Loại bỏ thời gian ra khỏi tâm trí thì nó sẽ chấm dứt – trừ phi bạn chọn giải pháp sử dụng nó. Tôi thắc mắc – liệu nó có phải là thứ mình suy nghĩ được không, hay phải chăng nó là thứ gì đó hoàn toàn khác? Chúng hàm ý tôi có gì đó không ổn, như thể tôi đang bị phán xét vậy.
Sự tan hoại xác thân không phải là vấn đề. Thánh Paul diễn tả nguyên tắc phổ biến này bằng các mỹ từ như sau: “Mọi sự vật đều lộ rõ nguyên hình dưới ánh sáng mặt trời, và bất cứ điều gì phơi ra ánh sáng cũng đều biến thành ánh sáng ấy”. Sẽ hữu ích hơn nếu gọi nó là trạng thái ý thức mê muội/trạng thái bất thức (unconsciouness) hay sự điên rồ.
Bằng kính thiên văn cực mạnh người ta có thể đếm được hơn 100 tỷ thiên hà, và mỗi thiên hà là một “ốc đảo vũ trụ” có đến hàng tỷ ngôi sao. Chẳng phải cái chết của ảo tưởng này là sự giải thoát kỳ diệu sao? Nó đưa bạn vượt ra ngoài cái mà trước kia bạn vẫn nghĩ là “cái tôi của bạn”.
Sau đó mới để cho sự thanh thản an bình của bạn tuôn chảy vào bất cứ hành động nào của mình, và bạn sẽ tác động đồng thời trên các bình diện hệ quả và nguyên nhân. Giá như họ biết được rằng tiến vào cái Bây giờ thật dễ dàng biết bao, rằng sức mạnh của sự hiện trú sẽ xóa nhòa quá khứ cùng nỗi đau khổ của nó, và rằng thực tại sẽ đập tan ảo tưởng. Chính xác ông muốn nói điều gì khi nói “Quan sát chủ thể tư duy?”
Nhưng cho đến khi bạn giải quyết được phương thức vận hành sai lệch căn bản của tâm trí vốn hay gây ra các vấn đề cho bạn – do sự bám víu vào quá khứ cùng tương lai và chối bỏ cái Bây giờ của nó – thì mọi vấn đề thực ra vẫn chỉ là một thôi. Hãy đơn thuần theo dõi các ý nghĩ, cảm nhận các xúc cảm, quan sát các phản ứng. Thời gian tâm lý là một căn bệnh tâm thần.
Sự yên lặng là một phương tiện truyền đạt hiện trú còn hiệu quả hơn nữa, cho nên khi đọc sách này hay lắng nghe tôi nói, bạn hãy tri cảm cái tĩnh mịch ở giữa và bên dưới các lời lẽ. Khi trưởng thành dần lên, bạn kiến tạo trong tâm trí một hình ảnh về con người của bạn, căn cứ vào hoàn cảnh sinh hoạt cá nhân và bối cảnh văn hóa cộng đồng của bạn. Đối với một số người, sự vâng phục có thể có ý nghĩa tiêu cực, nó hàm ý bại trận, chịu thua, không dám đối mặt với các thử thách của cuộc sống, trở nên đờ đẫn, và vân vân.