Bạn trai nào cũng đều có lúc làm Anatole France con nít và Anatole France 17 tuổi. Cũng có đôi khi họ bàn tán về những thành công, về vận mạng, về tài ba của họ. Tôi biết nhiều ông giáo sư bất công, mất uy tín cũng tại sử dụng bậy óc trực giác.
Mà là gì? Ai gieo gió thì gặt bão. Désiré ở lại tại Pháp, Berbanotte đi làm vua ở Thụy sĩ. Viết về tâm lý nhiều hạng bạn trai, tôi không thể quên một số không nhỏ bạn trai xấu hổ phải lôi kiếp đời nghèo khổ, làm thuê, ở đợ, đi xin, sống trong điều kiện vật chất mọi bề túng thiếu.
Họ đi sâu vào chi tiết, họ ngừng ở phương thế, tiến chậm đến mục đích. có lắm trường hợp bạn gái tỏ ra giàu lương tri hơn bạn trai nữa. Họ đến vạch màn kín đáo nhất của hang lòng, để người tri kỷ giải quyết cho những thắc mắc, nghi kỵ, khó khăn.
Tôi không hoàn toàn đồng ý tinh thần của câu nam nữ thọ thọ bất thân. Họ phải mang trong mình lá bùa chí dũng. Bởi lý tưởng trần gian ai cũng tốt, bởi chưa đủ tự chủ để chế ngự tâm hồn, bạn trai nhiều kẻ ưa than thân trách phận.
Lòng ngây thơ đến khờ dại của một số lớn thiếu nữ là miếng đất để họ thí nghiệm tình ái. Còn nói nghịch, thì bạn trai nhất định không thua bạn gái. Không trễ muộn gì hết.
Nhưng về đường tư tưởng, về các quyết định thuộc lãnh vực xã hội, chánh trị, quân sự, họ lúc nào cũng tỏ ra là tay bản lĩnh. Mà thời đại bây giờ là vậy đó bạn. Tôi thấy một nền giáo dục đóng cửa tù gây tai hại không ít.
Nếu phải phân tích chất ghen giữa hai phái thì có lẽ người ta thấy cách chung có chỗ khác biệt này là ở bạn gái sự ghen nhiều thâm độc hơn. Sự khôn ngoan của Tạo hóa đã chuẩn bị sẵn cho bạn trai những cơ quan riêng biệt và một tâm hồn khả dĩ giúp họ làm cha, bảo đảm hạnh phúc gia đình. Chớ nếu dùng nó cách hợp pháp nghĩa là trong hôn nhân thì nó rất tốt đẹp vì nhờ nó mà có nhân loại, trong đó có các vĩ nhân, có thánh nhân mà phần đông là người tu trì độc thân.
không phải bạn trai nào lúc mơ mộng đều có bóng giai nhân lẻn vô hang ngách của tâm hồn. Lòng họ lạnh niềm đạo đức mà nóng nảy về tình yêu, về các tham vọng tiền của, chức quyền. Mà phải gói những gì thuộc tinh thần của mình vào hình thức xử thế êm dịu, tế nhị để kẻ khác dễ tiếp nhận.
Họ chỉ còn để ý đến cảnh sát vì các vị nầy có liên hệ đến hạnh kiểm của họ. Luật bắt chước phổ thông mà Gabriel de Tarde nói về đời sống xã hội, bạn trai áp dụng không ít. Họ tiêu ma tinh thần vào nhiều việc phá hoại đời sống họ nhiều hơn là xây dựng.
Muốn ở nhà đi tắm bể với tình nhân, họ cứ ở rồi bữa sau thầy hỏi thì nói ở nhà giúp cha mẹ. Họ bất kể chấm phết, dụng ngữ, mệnh đề. Không ít nam thanh vừa gánh trách nhiệm gia đình vừa rên siết vì đã lỡ dại không chuẩn bị đủ về phương thế sinh nhai trước khi bước vào hôn nhân .