Thưa bạn! tôi không biết bạn sống trong gia tộc nào, tên gì, từ đâu đến, học trường nào. Ai mà dám coi thường ý chí chiến thắng của Jeanne Are, hai bà Trưng. Tôi có mục đích muốn bạn suy nghĩ về cái bẫy của tâm tình mạnh như vũ bão, như tử thần ấy.
Mà một khi lao mình vào thì trước sau, dù muốn dù không nó cũng dẫn đến nhịp đàn tối hậu của bản nhạc yêu đương là việc tính giao. Họ có nhiều đứctính mà nhiều bạn trai có tôn giáo không có. Thiên tài như Kim Trọng đa tình đến nỗi nghe tiếng đ àn bà mà
Sự thánh thiện của lương tâm nên họ đầu hàng cuộc đời. Có một thời gian nào đó nó được nuôi dưỡng trong tình cảm lãng mạn. Lòng lạc quan nầy làm cho họ thấy mình nổi bật lên một phần nào trong gia đình, trong xã hội mà họ giao thiệp.
Nhiều bạn gái đã lãnh những bài học chua chát vì dốt tâm lý nầy. Nhiều hiệu trưởng trung học cho tôi biết nữ sinh siêng học lắm mà lấy tỉ lệ sao rớt nhiều hơn nam sinh. Đó là chưa nói, sự già trước tuổi, sự khằn đi, rã rời đi từ thể xác đến tâm hồn của bạn trai bôn tẩu trong cơn lốc vật chất của đường đời.
Nếu họ không theo ơn thiên triện tu trì thì họ sẽ lập gia đình, với một bạn đời mà lòng họ tha thiết nhất . Cưu mang con trong dạ, mẹ nhớ con từng giây phút. Nếu họ tu hành thì lỗ trống tâm hồn họ được trám bằng tình yêu Thượng đế và nhân loại.
Yêu là một bản năng. Xong, họ cũng kiếm chỗ yên để nghỉ ngơi hay làm việc. Thấy mình có thân thể cường tráng, họ đứng gần tuổi đi về già của người cha, gần hình dáng mảnh khảnh của mẹ và chị, đâm ra ý nghĩ tự khoái về sinh lực của mình.
Cậu đang ý thức cái hơn của mình đó. Tâm tình nhút nhát nói trên theo thời gian sẽ hết. Trong trường, họ hồ nghi năng lực của thầy giáo.
Tôi biết đồng niên với họ cũng có bạn gái kỳ cục. Nói tắt, đức thanh khiết càng cao quý càng nỗ lực tranh đấu với thútính để đề phòng. Tôi gặp nhiều bạn hay quạu quọ, ít giao thiệp với bạn trai khác, ngay lúc họ mới ngủ trưa dậy mà có bạn gái đến thăm họ, họ cũng niềm nở cười, coi ngỡ ngàng, khô khan mà vẫn cười.
Nhà giáo dục hãy thế những phút mà sương rơi, nặng trĩu, trên cành, dương liễu, lả lơi, em ơi, gió rơi, lá rơi, em ơi trên vườn lòng bạn trai bằng những lý tưởng, những công tác thúc đẩy yêu đời. Vẫn biết khi bị ái tình chi phối người ta có thể ra vẻ quỳ mọp, lòn cúi. Bạn trai thiếu niên, thanh niên khó chú ý học hành lắm.
Điều tôi bàn ở đây căn cứ vào sự so sánh tâm lý bạn trai với tâm lý bạn gái coi cái nào hướng nội hay hướng ngoại nhiều hơn. Các chân lý ấy cao cả thật nhưng truyền nhiễm dần dần cho bạn trai, họ sau cùng sẽ mê say và xây dựng đời sống tốt đẹp. Họ có tâm tình còn biết mình có tâm tình, phân tích những tâm tình, coi tại sao mình buồn giận, thương ghét thì không.